NGA AGIM METBALA

First topic message reminder :

AGIM METBALA

U lind më 1953 në Rahovec. Shkollën fillore dhe atë të mesme- gjimnazin, drejtimin e pëgjithshëm, i kreu në vendlindje, studioi dhe u diplomua në Fakultetin Juridik në Universitetin e Kosovës, më 1976. Aty i vazhdoi edhe studimet pasuniversitare.

Të dashur lexues, që në fillim i jap vetes të drejtë ta falënderoj autorin, i cili që vitin e kaluar ma dërgoi si dhuratë përmbledhjen me vjersha “Kohë qirinjsh”. Mbase, kur dikush më dhuron diçka nga krijimatria e tij, unë e konsideroj dhuratën më të madhe, sepse me këtë ai më ka dhuruar një pjesë të shpirtit të tij.

Të faleminderit mik, Agim



Në vazhdim lexoni kritikën për veprën, ndërsa poshtë saj keni librin të tërë.



Libër mbi të vdekurit e gjallë dhe të gjallët e vdekur


Agim Metbala, krijues, aforist, dashamirës i letërsisë për fëmijë dhe i asaj për të rritur, kryeredaktor i revistës letrare për fëmijë “Filizat” dhe i revistës letrare për të rritur “Jehonë anadrinie”, del para lexuesit me librin më të ri me poezi “Guximi fle”, të parin që u dedikohet lexuesve të rritur. Shumëkush tashmë e di se Agim Metbala është një gjykatës me profesion, nga njëra anë, dhe një adhurues e krijues, nga ana tjetër – dy skaje që në ambientin tonë nuk është gjithaq lehtë që të mishërohen në një person. Është së tepërmi shëmbëllyese kjo shpërputhje me atë ndërmjet realitetit me të cilin ndeshet autori dhe shpresat e tij. Libri mund të merret si rezultat i këtij rrugëtimi jo fort të lehtë nga njëri skaj në tjetrin.
Përmbledhja poetike “Guximi fle” është konceptuar në katër cikle: “Kohë qirinjsh”, “Këngë e gjallë”, “Përkushtime” dhe “Lot e shpresë”; ndërsa atyre u prin një kushtim për Ukshin Hotin, në të cilin lexuesi do të mund ta gjejë, në trajtë epigrami, moton e autorit që si mbështetje ka huazuar fjalët e intelektualit dhe atdhetarit tonë të madh. Guximi i Ukshin Hotit është ai që reflekton konceptin e përballjes së vështirë me realitetin edhe kur ai është tepër i vrazhdë, tepër kërcënues... ky guxim përbën frymëzimin edhe për autorin e këtij libri.
Përgjithësisht krijimet e Agim Metbalës shquhen për një unitet krijues, në rend të parë ky është një njësim ideor e tematik, dhe kryesisht ato dominohen nga nota të një pakënaqësie të brendshme të autorit, e cila herë-herë përkufizohet edhe me protestën. Ai nuk e gjen atë që dëshironte ta shihte në Kosovën e sotme, andaj shpërthen me një gjuhë të qartë:

PËRKUSHTIME





PELEGRINAZH NDERI



Adem Jasharit
U mundova të eci shtegut tënd
Që kishte vetëm një zgjidhje
Ta shkruash emrin në abetare
E trupi mburojë plumbash
E mata veten në peshojë disfatë
Nga e cila doli listë e gjatë...
Për herë të dytë e mata veten
Me pjesën e zemrës sime
Të ecë bjeshkës kur çeli dushku
Im bir hapi istikame
U kthye duarsh me ushla pentagrame...
Herën e tretë
Nuk e mata më veten
Mbase shtegut tënd
Ecën vetëm dragonj e zana
Të tjerët ishin të pafuqishëm
Për atë pelegrinazh nderi!
10.09.2004

TI MË JE FRYMËZIM



Kolonel Tonit
Sa herë kam thënë më vete
Të të lë të prehesh i qetë
Ti më ke ardhur në njëmijë e një pamje
Sa herë kam thënë të mos i shikoj
Fotografitë e tua
Në mesditë të kam ëndërruar
Sa herë jam munduar
Të të kushtoj ndonjë varg
Fjalët ishin të pakta
Sa herë kam dashur ta parafytyroj
Bukurinë tënde mbi të gjitha bukuritë
Ylberi më dilte përpara me mijra imazhe
Sa herë kam dashur ta përshkruaj
Trimërinë tënde që fjalë se thotë
E letra nuk i zinte dot...

BLERIM E PAPËRSËRITSHËM



Seladin Mullabazi – Micit

Vargjet e mia për të fërgëllojnë
Shpërndahen grykave të malit
Unë skuqem me ndjenjat
Fuqia e tij më frymëzon
Klithi nga bregu
- Asgjë, asgjë s’paskam thënë!
Më shtang kujtimi
Ai ishte shëngjergj i shëngjergjave
Blerim i papërsëritshëm
Që u dha hijeshi maleve...
Botërisht pranoj:
- I pafuqishëm jam
Ta përjetsoj kujtimin për të
Fjalët më ikin grykave të malit,
Atje ku janë drangonjt e zanat...
Lapsi më kthehet në pikënisje
Se fillimi dhe mbarimi –
Është emri i tij!
26.09.2003

TË KËRKOJ NË BARDHËSITË



Budim Berishës
Dhe ti nuk ka nevojë të flasësh
Shesheve të dehura
Asnjë fjalë goje
Atelieja jote ka romane
Të pashkruara
Që presin lindjen
E brezit në agim...
Dhe ti vetëm hesht
E dora jote e djathtë
Me brushën magjike
Shëndosh zemrat
Spërkat kaltërt – kaltëri horizontit
Duke verbuar terrin
Pa mëshirë...
Dhe ti prapë hesht
Natën dielli ta rrezon ballin
Bardhësitë metaforat
Zbusin pëllumbat e egër
Kukuvajkat trembin
Dora e përgjakur në kapixhik
Çizmja e rëndë digjet
Përjetësisht largohet me terrin...
Në relief lakohet emri yt
Unë të shoh në bardhësitë e qiellit
Atje, atje të kërkoj miku im...
26.09.2003

VDISET PËR TË JETUAR



Delegatëve të Kaçanikut
Të gjithë ata
U morën n’grykë me jetën
Marshuan guximshëm
Drejt cakut pa pikëpyetje
Për jetë a vdekje

Sot harresa e tyre
Sikur po shtresohet pluhur
Ama, vërtet lëvozhga bie
Por rritet bima e njomë e bukur...

Rahovec, më 19.02.2004

RËNKIM E DHEMBJE



Të rrëmbyerve

Rrëmbimi
Nuk përshkruhet me fjalë
Atë s’mund ta aktrojë asnjë aktor
Para tij edhe dhembja tkurret
Është dhembje mbi dhembje
Trishtim mbi trishtim...
Vetëm zemra e nënës mund ta ndiejë
Vetëm nga rënkimi i saj
Mund të matet kjo dhembje...

07.12.2003

NËNËS SIME



Në çdo rrudhë të ballit
Paluar ke nga një dhembje
Por gëzimin përherë
E pashë në sytë e tu.
Nga fytyra jote fluturonin
Pëllumbat e bardhë
Pas të cilëve vrapoja me ëndje
Për mua natën e bëje ditë
Se dita ishte e shkurtër
Të m’i plotësoje të gjitha dëshirat...
Edhe sot i thinjur
Ndjehem aq i vogël
Para dashurisë tënde mal
Që nuk matet me asgjë
Ti ndjehesh me shpirt
E prekesh me zemër...
06.12.2003

HIJA JOTE MË NDJEK KUDO



Tim eti



Sa herë në ecjen time tretem dhe harroj Zotin
Faljet e tua më kapin për veshi
E unë zgjohem nga ëndrra e keqe...
Sa herë dielli në horizont
Ma gjen kokën të mbuluar me jorgan
Shati yt më çon peshë...
Sa herë fjalën
E hedh pa menduar
Urtësia jote ma pren gjuhën...
Dhe, nuk i frikësohem
Jetës së mbetur me gabime
Hija jote më ndjek kudo...
Më 06.12.2003.

BIJËS SIME
-Fitores



Nuk të dua aq shumë
Vetëm për faktin se pjesë e imja je
Të dua mbase edhe për diçka krejtësisht tjetër
Se në tënd ngjyrë gështenje
Përherë rri zgjuar syçeltësia
Se në ballin tënd bën rojë guximi
Fytyrën tënde buzëqeshja stolis
Të dua se ecën aq sigurt
Shtigjeve të jetës bija ime...

21.O8.3003

METAFORË E PËRJETSHME



Nexhmije Pagarushës

Ece shtigjeve me plot të panjohura
Kur të tjerët s’patën guxim
Notat i këndove shqip
Kur në portë përgjonte veshi
Kur në çdo dritare syri ndeshte ...
Donin të të frikësonin në çdo hap
Ti çdo herë edhe më e fuqishme
Nga thellësi e shpirtit lindnin epopetë
Dëshmi të dhembjeve tona...
Për ne që u rritëm me këngën tënde
Që qamë e qeshëm bashkë
Je metaforë e përjetshme
Simfonia jonë e pavdekshme...

17.08.2003

MEDALJONI



Secili që ka puthur
Mëngjesin në ball
Vetëm duke kërkuar fjalën
Pët ta shaluar
Të kalurojë mes njerëzve
Ai në çdo hap është takuar me dashuri
E gëzimi ia ka fshirë djersën nga balli...
Secili që ka shtrembëruar kurrizin
Duke e shndërruar në harqe
Mu porsi degët me peshë bore
Pastaj do të takohet me rrezet e diellit
Që burojnë nga sytë e njerëzve...
Secili që frikën e ka pshtyrë në fytyrë
Rrezikun e ka pshurë në gojë
E turpin e ka shkelur me thembër
Do të ec lehtë rrugës
Dhe do të ndiejë pasthirmën e zogjëve...
Ai s’ka çka u trembet viteve në vijim
Stolisur me medalonin e nderit!

24.08.2004

LOT DHE SHPRESË



LIBRI ISHTE DËNUAR ME VDEKJE



Kam ecur
Kam ecur nëpër teh të shpatës
Për të treguar sa e rëndë është e vërteta
(kam vuajtur dhimbjet)
Kur të tjerët kanë qeshur
Dhe dehur me dhimbjet tona
Kam qarë
Kur të tjerët diferenconin
Arkivolet e blombuara
Kam shkruar shqip
Kur libri ishte dënuar me vdekje
Kur të tjerët kishin bërë aleancë me kërbaçin
Kur të tjerët kishin helmuar rrugën
Kam ecur këmbë maleve përpjetë
Për t’i takuar drangonjtë...
Atëherë isha plot me serenada
Duke pritur mëngjesin e ëndrrave - zhgjëndër
Tash rri në udhëkryq
Me një pikëpyetje të madhe në ballë
Dhashtë zoti të jem në ëndërr
Se ëndrra harrohet lehtë...

VETËVRASJA E HESHTJES

Përditë në vend të kaftjallit
Në pjatë na servohet nga një brengë
Në tavolinën për drekë
Na shtrohet nga një vdekje enigmatike
E për çdo darkë në mbrëmje
Para syve na vidhet shpresa....
Heshtja pa kusht duhet bërë vetëvrasje
Ose ne ta vrasim botërisht
E në gishtin tonë tregues
Le të lind guximi i fjetur...
O3.09.2004

HAPAT E MI

Në rrugëtimin tim
Çdo hap e kam stërmatur
Sepse në këto mote me udhëkryqe
Semaforët u ndalën
Vetëm me një ngjyrë – kuq!
Në rrugëtimin tim
Edhe sot hapin e hedh me kujdes
Se në këtë trevë
Janë ulur satelitët e UFO-të
Duke na përgjuar ftohtas...
Unë do të vazhdoj rrugëtimin tim
Ta hedh hapin në drejtpeshim
Pak në letër dhe pak në CD
Furtunat dhe uraganët do të pushojnë
Hapat e mi do të marrin trajtën!
12.05.2003

YLBERI MA NGJYROS BALLIN



Sa herë e dëgjoj pulsin e zemrës sime
Gabimit s’ia hap portën me asnjë kusht
Në rrugën time i mbyllet shtegu mashtrimit
Urrejtjen e shkeli me themër
Ylberi ma ngjyros ballin...
Durrës, 03.08.2003

SHPIRTI NË SHUPLAKË



Kurrë nuk do të isha trembur
Nga askush dhe nga asgjë
Po të mos ishte syri im
Që ma shpalos shpirtin në shuplakë...
Durrës, 03.08.2003

KËNGËT E MIA



Këngët e mia
Këndohen dhe këndohen
Me melodinë e vjetër
Në mes meje dhe njerëzve
Mes njerëzve dhe meje...
Këngët e mia
Në ndërdijen kureshtare
Zemër buçimë e jehonshme
Në të gjeni kuptimin e çastit
Gjykimin e drejtë
Nën kureshtjen e shestuar...

NË FUND TË VRAPIMIT
NDAHEN MEDALJET



Më quani si të doni
Nuk do të më bezdisni fare
Emri im fillon me shkronjën e parë A
Dhe paralajmëron dritën e bardhë...
Shamëni sa t’ju dojë shpirti
Jam i fundit nga ata që shahen
Si hekuri kalitem me fjalët e shkruara
Kam lënë faqe plot...
Vini barrikada pa numër
Nuk ndalem me asnjë kusht
Jeta ma ka mësuar
Vrapimin me pengesa...
Në fund të vrapimit
Ndahen medaljet...
01.12.2003

PO TË MOS FRYMONIM NE

Kurrë s’kam dashur t’i bashkohem
Shumicës vetëm pse forcën
E treguan me numër
E dhëmbët u kërcasin plot xixa
Duke shkelur pa ndjenja...
Kurrë s’kam pranuar të eci pas të “fortit”
Mbase ai drejtësinë e ndan
Me kutin e dhembjes pa mëshirë
Për të marshuar fitores personale...
Të pasurin s‘kam preferuar ta shoqëroj
Se shqisat atij s’i punojnë
Instiktin e ka të zhvilluar...
Dhe po të mos frymonim ne
Shumica në numër kishte mbetur pakicë

I forti i rrejshëm ishte frikësuar nga vetja
Ndërsa i pasuri hajn kishte mbetur i uritur...

03.12.2003

PORTA IME



Portën time ua kam mbyllur
Dhe nuk ua hap
Dallkaukëve që më kanë rrethuar në hark
Duke hedhur nga goja që ua ka falur Zoti
As atyre të operuar nga atdhedashuria
Që paraqiten si kozmopolitë...
Për të gjithë të tjerët
Urdhëroni
Portën e kam hapur krah më krah
Dhe ju pres me dashurinë e nënës...
02.09.2003

PUTHIN PRAGUN E NDERIT



Këngët e mia
Këputen në melodi të vjetra
Rrisin buzëqeshjen e fëmijëve
Ndonjëherë shtojnë nga një pikë
Loti në qepallë
Lehtazi shndërrohen në serenadë
Trokasin në dritaret
E xhamave të mërdhirë
Për ta zgjuar dashurinë
Befasishëm, po befasishëm
Në gjumë trembin
Mizat kush i ka nën kapuç...
Këngët e mia ecin dhe ecin
S’ngrihen nga të ftohtit
Mbase rreziten me rrezet e diellit
Dhe puthin pragun e nderit...

S’I HA PALLA PËR KOPALLA



Sa herë kam tentuar
Lapsin ta thyej përgjysmë
Ai është mprehur pa kusht
Rrugës goliatë të verbuar
Lapsi marshonte fitimtar
E në ballin tim pikat
E djersës së ftohtë...
Sa herë për shkakun e lapsit
Më kthenin tre hapa mbrapa
Ai më hidhte gjashtë përpara
Ndjenjat që s’përjetohen nga secili...
Perimetri i lapsit tim
Kap të gjitha meridianet
Orbita e tij
Satelit është
Dhe s’i ha palla për kopalla...
12.11.2003.

ZËRI I NDËRGJEGJES



Fjala
E zgjidhi secilën nyje
Të lidhur mbrapsht
Të vërtetën e shaloi botërisht
Djallit ia shqeu maskën copë-copë
Kërbaçin e poshtëroi skajshmërisht
Spiunin e damkosi për jetë
Ndërsa grabitçarit ia mbylli fytin me tapë...
Fjala jonë e bardhë
Me guximin nën sqetull
Ndershëm marshon edhe sot
Dhe vertikalisht qëndron si lapidar...
05.05.2004

LODHJA



U lodha në udhëkryq
Në pritje të ndërrimit
Të ngjyrës së kuqe
Derisa m’u zbardhën flokët...
U lodha e timpanët
M’u shqyen gjerë e gjatë
Me refrenet demode
Patriot-trathtarë, patriot-trathtarë...
Dhe tash fare jam shurdhuar...
U lodha e bebëzat
Më janë verbuar tërësisht
Me fytyra të njëjta në skenë
Duke ndërruar maskat
Në mënyrë serike
Gjatë katër stinëve të vitit...
03.07.2004

USHLAT I KAM PENTAGRAM GISHTËRINJVE



Unë nuk di të bërtas
Dhe çmendurinë ta vej në peshore
Butas belbëzoj melodi
Të vjetra për të gjithë...
Nuk jam mësuar në pjatë
Të më servohet djersa e huaj
Familjes së ushujzave s’i takoj
Mbase grykën e fytit e kam të ngushtë
Ushlat i kam pentagram gishtrinjve...
Unë nuk i dua duartrokitjet
False që i merr era
Dhe i shkep lëndinave të harresës
Dua t’m’i dëgjojnë meloditë
Me dashuri
Qofshin vetëm edhe katër veta
Për t’më përcjellë ndershëm
Për në banesën e fundit...

12.11.2003