Omar Khayyam

First topic message reminder :

Rubairat e Omar Khajamit

--------------------------------------------------------------------------------

1

Natën kur flija, më tha shpirti: "Pi!
Në gjumë dhe në Varr s'ka lumturi.
Ngreju! Sa rron, zbras Kupa dhe puth çupa;
se ke shekuj që të flesh në qetësi".


2

Në ëndërr, kur Agimi zbardhëllonte,
Një zë që nga Taverna po gjëmonte:
"Cohuni, djema, e Verë sillnani,
Se Fati na e tha lëngun sonte".


3

Dhe posa në tavernë këndoi gjeli,
Besnikët jashtë thirrën "Portat çelni!
E shkurter është Jeta, ja, u mplakmë
Dhe mbetmë si kofini pas së vjeli".


4

A di përse këndesi po këndon
Dhe menatë nga gjumi po të zgjon?
Që shkoi një ditë po të lajmëron,
Dhe ti, çkujdesur, fle dhe ëndërron.


5

U gdhi! Me verë zëmrën e zbardhëlloj
Përdhe çdo Fe të Natës e dërmoj:
Në Djall dërgoj Parajsën e përpjetë,
Gërshetin me lahutën lavdëroj.


6

Kur Diellin me zjarr kurorëzuar,
E pret me gas Natyra faqeshkruar,
Shoqen me mall po shoh në gjumë shtruar
Dhe foshnjën buzëqeshur më të zgjuar.


7

Ja, Kup' e Qiellit skuqet prej Agimit,
Bilbili nisi këngën e dëfrimit
Me trëndafilin: Eja, Faqepjeshkë,
Natyra qesh; nem Qelqin e Rubinit.


8

Zgjo-hu! Mëngjezi me shigjet' e grisi
Perden e Natës, Yjt' i arratisi,
Dhe Dielli gjahtar me rreze kapi
Cdo majë mali, pallati e lisi.


9

O Engjëll faqedritë, ja u gdhi,
Shtjer Verë dhe këndo me ëmbëlsi!
Xhamshidi e Khosroj qysh lulëzuan,
Qysh dimërojnë sot në Varrverri.


10

Ja, Mars'i ri dëshirat na valon,
Cdo shpirt i mënçur në Gërmadhë shkon
Ku dor' e Moisiut zbardh nga degët
Dhe frym' e Krishtit tokën gjelbëron.

241

Khajami vark' e fajdeve e shtoi
Dhe egjërën nga shpirti s'e qëroi:
Po s'dëshpërohet sa për Hir Qiellor,
Se Njënë kurrë Dy s'e nëmëroi.


242

Kundër së keqes shpirti më lëfton,
Me turp e vrer mëkatet m'i kujton:
Kam shpresë se m'i fal Mëshira jote,
Po prapë turpi mbetet e s'pushon.


243

Mëshirë lyp për shpirtin e burgosur
Mëshirë lyp për gjoksin e brengosur:
Fal dorën që Gërshetet përkëdhel
Fal buzën që puth Qelqin e Xhindosur.


244

A mundin farisjanët zemërngrirë
Për ty të bisedojn' e për Mëshirë?
Na ndjek në Ferr me zjarr, o Zot, na thënke!
Gjetkë m'i shit ato! Të njoh më mirë!


245

Derën e Shpresës e kam mbyllur vetë,
S'dua të shoh njeri e rroj i shkretë:
Një Ndihmës vetëm kam, Ay e di,
Ay e di ç'kam vojtur nga kjo Jetë.


246

Me bindjen Mbretërin' un' a ta rrit?
Me fajet Madhështin' a ta çukit?
Mos më punit, po falm' - o Zot - se the
Q'i fal mëkatet shpejt - von' i punit.


247

Me gryk' e zemër' - o Zot - kur më krijove
Dhe Ver' e Vajza ballazi më shtrove,
E dije pa dyshim që do t'u sulem:
S'kam faj! Kam bër' ashtu si e caktove!


248

Fytyrën Vajzës ia stolis me gas,
Me Lule, Hën' e Diell ma përqas.
Pastaj më porosit të mos e ngas!
Tamam: përmbys Dollin' e mos e zbras!


249

Me baltë më gatove: ç'faj të kam?
Me lesh e li m'arnove: ç'faj të kam?
Mbi ballë dhe të Mirën dhe të Ligën,
Me urtësi m'i shkrove: ç'faj të kam?


250

Me Llomë, dhe me Pluhër kur na kreve
Të Mirën dhe të Ligën na përzjeve:
S'fëjejmë dot pa dijën tënd'e lejen;
Qysh nesër pra na ndjek në Ferr të Feve?

251

Kur t'erren Tok' e Qiell nga Kijameti
Dhe të përmbyset Bota nga tërmeti,
E kap për rrobe Zotin e i thom:
"S'të kemi faj! S'na dbon dot nga Xheneti!"


252

Vullnet përveç Vullnetit t'tij s'të ka,
Për vepërim Ay liri s'më la,
Si deshi Vetë, çdo gjë ësht' e bëhet:
Kundër s'i vete dot, - a bën shaka.


253

Më la të verbër e më vuri ****
Në Labyrinth të Jetës në çdo çap:
Më shtyn të bie brenda dhe pastaj
Si mëkatar e si rebel më kap!


254

Rebel t'u sulkam, pse s'më shtyp për dhe?
Në sterr' u ngulkam, Dritë pse s'më dhe?
Parajsën si një rrogë kur e çkulkam,
Mëshirën, Mirësinë ku m'i ke?


255

O Ti, që me pusi dhe gracka thure
Greminën e përlotur ku na prure,
Që me predestinatën na mbërtheve,
Dënime për mëkate qysh na vure?


256

O Ti, që njerëzit me Balt' i tore
Dhe me Parajsë Gjarpërin na nxore,
Për çdo mëkat që faqen po na nxin
Epna e merrna ndjesë njerëzore!


257

Më dhe të mjerit mua sqojtësirë
Të mjaftë sa të mbytem n'errësirë:
Po sikur t'ishe Vet - o Zot - njeri,
A do ta deshe këtë tru të mpirë?


258

Në nisje dorëhapur, buzëqeshur,
Me forc' e me shkëlqim më pate ngjeshur:
Tani më çjerr e më përmbys përdhe!
Përse? C'të bëra që më le të çveshur?


259

Jetën këtej, Vdekjen andej më dhe,
E nesër do t'më shtypësh nënë Dhe:
Veprën e bukur, Zot, përse e prish?
Në qoft' e keqe, fajin Vet' e ke.


260

Për Vetëdije miriade vjet
Më le në Botë. Si ma jep, ma pret:
Kur dije q'e merr prapë, ç'ma dhurove?
Përse më ngjalle, kur pastaj më vret?

261

Zot, pse ma theve Poçen e skalisur?
Zot, pse ma thave Kopshtin e stolisur?
Tani më thuaj cili ësht' i dehur:
Un' apo Ti, që sillesh si i krisur?


262

Kush rroi mbi Tok' e s'mëkatoj? Më thuaj!
Ay që s'mëkatoi a rroi? Më thuaj!
O Zot, kur keq për keq ma kthen një lloj,
Mos qënkemi të dy një soj? Më thuaj!


263

Më linde pas dëshirës fuqiplote
Më le të mbytem nëpër llom' e lote;
Tani tregomë ç'është më e fortë:
Mëkati im, apo Mëshira jote?


264

O Zot, barrën e Jetës lehtësoma
Nga syt' e turmës çdo kusur mbuloma:
Nem paqen sot dhe pas Mëshirës sate
Kësulën, kokën nesër rrotulloma.


265

Ti, që sekretet na i di të gjithëve,
Që në shtrëngic' e zi na ndih të gjithëve,
Prit mbrojtjen dhe pendimin tim, o Perëndi,
Ti, që për hiç u fal Lavdi të gjithëve!


266

Vij në Xhami, po jo të të gënjej;
Kur jam atje dëfrim në zemër ndjej
Dhe iki shpresëplot; Vend më të mirë
Të lahem e të fle ku mund të gjej?


267

O Zot, nga vetja ime Ti shpëtomë!
Te lartësia jote Ti afromë!
Esëll, të Mirën e të Ligën njih:
Dua t'i mbyt e dehem! - Mëshiromë!


268

Khajam, me shpirt e zëmër plot mallkim,
Që digjesh në Skëterr' e në Vajtim,
Prej teje Zoti a kërkoi drejtim?
Cili je ti, që po m'i jep mësim?

269

Kur Ramazani ish më të mbaruar
Dhe kur prisnim Hënën e gëzuar
Në Furrën e Poçarit isha shtruar
Prej Poçeve dhe Shtëmbave rrethuar.


270

Cudi! Si njerëz, mbledhur në pazar,
Ca poçe bisedonin plot me zjarr;
Dhe befas një prej syresh pa durim:
"Kush është Poçe, tha, e kush Poçar?"

271

Një tjatër tha: "Ah, punën e dëfteu
Qëkur Ustaj nga Balta na zbërtheu:
Pra, duke qenë një Krijesë Dheu,
Andej na mori dhe andej na ktheu!"


272

Një tjatër tha: "As foshnja pa gjykim
S'e thyen enën që i dha dëfrim:
Qysh pra Ay që na krijoi me mall
Po na dërmon, na çqyen me tërbim?"


273

Kësaj nuk iu përgjeq askush; po shtoi
Një poçe e shëmtuar dhe pa soj:
"Më tallin si të shtrëmbër; mos i dridhej
Ustajt të vëngër dora, kur m'artoi?"


274

Një tjatër tha: "Na trëmbin me kazan,
Me Ferr e furr; e Djall me katran,
Me Gjyqe, me vërdalla: jane profka!
Se Zoti ka Mëshir' e ka derman!"


275

Një tjatër Poçe tha me psherëtim:
"Mua më latë fare në harrim;
Po lagmëni, vaditmëni me Verë,
Dhe ja, e mblodha veten pa vonim".


276

Edhe kështu kur Poçet bisedonin,
Të gjitha Hënën prisnin e përgjonin;
Dhe thirrë pasandaj me brohori:
"Vjen një Saki!" dhe Verën lavdëronin.


277

O Zot, O Drit' e Vetëm e Vërtetë,
Më lumtërofsh a më dënofsh përjetë,
Me Ty kungoj më mirë në Tavernë:
Se në Xhami s'të puth - e s'rri dot qetë.


278

E gjeti dhe e çpalli Shënt-Elliu
Burimn' e Jetës q'ëndërroi njeriu
Dhe ma tregoi: tani s'i çkulem dot!
Ver' e Pavdekësisë më përpiu!


279

Këtu paraja kallpe nukë shkon,
Se menjëherë fshesa e spastron;
Një Shenjt na thirri në Tavernë: "Pini!
S'ka Jetë tjatër! Vdekja na përgjon!"


280

Në Jetë si mi Detin udhëtojmë
Dhe shpejt a vonë mbytemi dhe shkojmë:
Po kemi Zotin midis nesh sa herë
Me Verën e bekuar po kungojmë.

281

S'do Trëndafili? - Gjëmbin prap' e kemi;
Parajsa s'qas? - Në Ferr të lirë vemi:
Cfryn Minareja - Ja, gjëmon Këmbana,
N'Alltar Kungata pret në re prej kemi!


282

Më thoni që do t'digjem në Skëterrën,
Se adhurova Dashurin' e Verën:
Aspak! Ju kini vetëm një Ndërmjetës,
Unë kam dy: Kungatën edhe Verën.


283

Një plak të shenjtë, t'urt' e mjekërgjatë
Kam parë që vraponte që menatë;
I thashë: "Ku po shkon kështu, Uratë?"
Më tha: "N'Alltar për Mesh' e për Kungatë".


284

Shoqe të bukura, shokë të zgjedhur,
Me Këng' e Valle në Gërmadhen mbledhur,
Kungojm' e puthemi me Dashuri,
Përsipër Fes' e Qiellit jemi hedhur.


285

Rreth Qelqit u afroni: merrni, pini!
Rrushkat me mall kujtoni: merrni, pini!
Se Vreshta tha: "Ky është Gjaku im,
Q'u derth për ju! Kungoni: merrni pini!"


286

Mystikërisht me frikë iu afruam
Me Bes' e Shpres' e Dashuri kunguam:
Nga Vetja ikm' u tarm' u transformuam,
Në Vreshtën e Vërtet' u transplantuam.


287

Te Shpell' e Shenjtë, natën, nga Alltari
Një Engjëll dolli me stoli prej ari,
Ngre lart Kungatën Vresht' e Xhevair,
Ma zgjat - fjesht Rrush! - Puth Qiellin mëkatari!


288

Rrush, Ver' e kuqe, si rubin që rrjeth,
Që qesh nga gryk' e shishes kur të derth,
Je gjak i zemrës që kërkon Clirim,
Kristali, lot i syrit, rreth të ngjeth.


289

Rrush, Rrush, që me Logjikë absolute
Të gjitha sektet nëpër vrima i fute,
Rrush alkemist, që pistën na e zbardhe
Dhe plumbin Jetës si flori ia zbute.


290

Rrush, o Sulltan Muahmud, o Ngadhënuar,
Ti helmet e ti tmerret ke larguar
Nga shpirti yn' i ngrysur e i ndryshkur,
Me shpatën tënde ti na ke shpëtuar.