Gratë e të Dërguarit (SalAllahu alejhi we selam) janë nënat e besimtarëve

nga **Erisa** Wed 20 May 2009 - 11:55

Në islam, gratë e të Dërguarit të Allahut, s.a.v.s, kanë një tretman dhe vend të veçantë. Nga pikëpamja kur’anore ato janë umehatu-l-mu’minin (nëna të besimtarëve): “Pejgamberi është më i ndieshëm ndaj besimtarëve se sa ata ndaj vetë vetvetes së tyre, ndërsa gratë e tij janë në vend të nënave të tyre...” (El-Ahzab, 6)

Gratë e të Dërguarit, s.a.v.s., pas vdekjes së tij kanë edhe një tretman tjetër. Ato, pra, nuk kanë të drejtë të martohen përsëri. Për këtë ekziston konsensusi, pajtueshmëria e plotë e të gjithë dijetarëve islam. Njëra nga karakteristikat dhe privilegjet e të Dërguarit, s.a.v.s., ishte dhe ajo që atij, për dallim nga meshkujt e tjerë, i ishte lejuar martesa me më shumë se katër gra në të njëjtën kohë.

Në islam, gratë e të Dërguarit të Allahut, s.a.v.s, kanë një tretman dhe vend të veçantë. Nga pikëpamja kur’anore ato janë umehatu-l-mu’minin (nëna të besimtarëve): “Pejgamberi është më i ndieshëm ndaj besimtarëve se sa ata ndaj vetë vetvetes së tyre, ndërsa gratë e tij janë në vend të nënave të tyre...” (El-Ahzab, 6)

Gratë e të Dërguarit, s.a.v.s., pas vdekjes së tij kanë edhe një tretman tjetër. Ato, pra, nuk kanë të drejtë të martohen përsëri. Për këtë ekziston konsensusi, pajtueshmëria e plotë e të gjithë dijetarëve islam. Njëra nga karakteristikat dhe privilegjet e të Dërguarit, s.a.v.s., ishte dhe ajo që atij, për dallim nga meshkujt e tjerë, i ishte lejuar martesa me më shumë se katër gra në të njëjtën kohë.

Armiqtë e islamit, faktin që Pejgamberi, a.s., ka pasur shumë gra, shpesh për gjatë historisë e kanë shfrytëzuar si sulm ndaj personalitetit të tij dhe në këtë mënyrë kanë devalvuar misionin dhe veprën e tij. Sulme të tilla kanë ardhur në shprehje, sidomos, kohëve të fundit.

Duhet theksuar që ai cili e studion me seriozitet rrugën e Muhammedit, a.s., me lehtësi do të arrij në përfundim se ai nuk u përcaktua që të martohet me shumë gra për shkak të dëshirave të tij epshore. Kjo është shumë e qartë. Megjithëkëtë, atyre që pretendojnë se këtë e ka bërë për shkak të plotësimit të nevojave të tij fizike, e udhës është t’i kujtojmë në disa fakte të padiskutueshme historike:

E para: I Dërguari, s.a.v.s., ka mundur të zgjedh për vete një vajzë të re më të bukur dhe në këtë mënyrë të arrij kënaqësi të larta fizike. Megjithatë, ai nuk veproi kështu. E vetmja virgjëreshë që ai martoi, ishte Aishja, r.a., ndërsa të gjitha të tjerat ishin gra të cilat më herët kishin qenë të martuara, dhe shumica e tyre ishin në periudhën e mesme të jetesës. Kjo, pa dyshim, tregon se plotësimi i nevojave fizike në jetën e të Dërguarit, s.a.v.s., ka qenë e parëndësishme, ndërsa plotësimi i nevojave të mëdha morale ishte primare. Në këtë mënyrë, i Dërguari, s.a.v.s., pohoi vlerat më të larta njerëzore. Për këtë mund të bindemi duke parë në shkaqet specifike që e lidhën me secilën bashkëshorte dhe në faktin që e përcaktoi që të martohet me të. Duket qarrtë që arritja e kënaqësive fizike asnjëherë nuk ka qenë vendimtare.

E dyta: Dihet që Muhammedi, a.s., fëmijërinë dhe periudhën e rinisë e kaloi në Mekke, duke jetuar jetë të ndershme dhe dinjitoze. Në këtë janë pajtuar edhe qarqet intelektuale muslimane edhe ato jomuslimane. Që atëherë ishte i zbukuruar me karakteristikat e moralit të lartë dhe u dallua sipas ofiqeve Es-Sadik (Ai i cili gjithmonë e flet të vërtetën) dhe El-Emin (Besniku). Biografët e të Dërguarit, s.a.v.s., kanë shënuar se ai, në kohën kur rinia mekkase u dha pas verës, bixhozit dhe grave, ai jetonte larg këtyre anomalive.

E treta: I Dërguari, s.a.v.s., kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij me një grua të vetme, nga mosha njëzetepesë vjeçare deri në moshën pesëdhjetë vjeçare. Njëzetepesë vite martesë i kaloi me hazreti Hatixhen, r.a., e cila ishte më e vjetër prej tij pesëmbëdhjetë vjet. Vetëm pas vdekjes së saj, kur më ai u fut në decenien e gjashtë të jetës, u përcaktua të ketë më shumë gra.

Faktet e theksuara, të cilat janë të shënuara në literaturën relative historike, pa ndonjë hamendje tregojnë që martesa e të Dërguarit, s.a.v.s, me më shumë gra ka pasur një kuptim shumë më të thellë nga kënaqësia e thjeshtë fizike. Ekzistojnë arsye të shumta për shkak të të cilave i Dërguari, s.a.v.s., u përcaktua që të ketë një numër më të madh të grave. Dijetarët i shënojnë katër faktor kryesor në martesat e të Dërguarit, s.a.v.s.: kumtimi i islamit, hartimi i dispozitave të caktuara sheriatike, shkaqet shoqërore dhe motivet politike. Për këtë flitet gjerësisht në shumë burime.

Martesa me hazreti Aishen, r.a.

Aishja, r.a., është e bija e Ebu Bekrit, r.a. Ajo është gruaja e vetme të cilën i Dërguari, s.a.v.s., e ka martuar të virgjër. Të gjitha të tjerat kanë qenë të martuara më parë, kështu që ose u kanë vdekur burrat ose u janë vrarë.

I Dërguari, s.a.v.s., martesën me Aishen, r.a., nuk e ka menduar më parë, pasi ajo ishte shumë e re. Megjithatë, në një rast, pas vdekjes së Hatixhes, r.a, erdhi tek ai Havle bint Hakim, gruaja e Othman ibn Maz’unit, dhe e pyeti: “O i Dërguari i Allahut, a do të ishe martuar?” Kurse i Dërguari, s.a.v.s., e pyeti: “Me cilën?” Ajo iu përgjigj: “A dëshiron vajzë të pa martuar (birk), apo dëshiron grua që më parë ka qenë në martesë (sejjib)?” “Kush është vajza” – pyeti i Dërguari, s.a.v.s. Ajo u përgjigj: “Aishja, e bija e krijesës së Allahut më të dashur për ty (mendohet në Ebu Bekrin).” Pas kësaj, i Dërguari, s.a.v.s., pyeti prapë: “E cila është gruaja që ka qenë e martuar?” “Sevda bint Zem’a” – u përgjigj ajo. Atëherë Pejgamberi, a.s., i tha asaj që të shkojë dhe të tu kërkojë fejesë për të. (Trans. Ahmedi në Musned)

Pas kësaj, filloi i Dërguari, s.a.v.s., ta ëndërroj Aishen, r.a. Në lidhje me këtë, Aishja tregon se i Dërguari, s.a.v.s., ka thënë: “Tre herë më je paraqitur në ëndërr. Pas gjithë kësaj, melaqja të solli fshehurazi tek unë, ishe e veshur me tesha të mëndafshit dhe më tha: ‘Kjo është gruaja jote!’ Kur ta zbulova fytyrën dhe pash që ajo je ti, thash: ‘Kur është prej Allahut, ashtu qoftë!” (Trans. Buhariu dhe Muslimi)

Ky transmetim flet qartë se Dërguari, s.a.v.s., Aishen e ka martuar sipas Shpalljes, domethënë ka qenë i urdhëruar për këtë. Prandaj, martesa e saj është specifike: I Dërguari, s.a.v.s., e martoi si vajzë, me pëlqimin e babait të saj, Ebu Bekrit. Kjo ndodhi në muajin shevval, në vitin e njëmbëdhjetë pas pejgamberllëkut, gjegjësisht një vit pas martesës me Sevdën, pra, dy vite e pesë muaj para Hixhretit. Me vetë faktin që Aishja, r.a, nuk ishte në moshën madhore sheriatike, ajo mbeti edhe për ca kohë në shtëpinë e babait të saj. Kur më arriti në moshën madhore, atëherë erdhi në shtëpinë e të Dërguarit, s.a.v.s. Kjo ndodhi në muajin shevval, shtatë muaj pas Hixhretit, në Medine, kur edhe u ndërtuar xhamia e Pejgamberit.

Në lidhje me martesën e të Dërguarit, s.a.v.s, me hazreti Aishen, r.a., e cila ishte shumë e re kur u martuar, armiqtë e islamit përgjatë historisë nxorën një sërë vërejtjesh dhe sulmesh ndaj islamit dhe të Dërguarit, s.a.v.s. Sulme të tilla vazhdojnë edhe sot e kësaj dite, ku edhe ne jemi dëshmitarë të botimit të teksteve dhe librave të ndryshme blasfemie. Në lidhje me këtë, mendojmë që është me rëndësi të shprehemi për disa fakte:

E para: Martesa e të rinjve në atë periudhë kohore duhet vështruar në kontekst të kohës së atëhershme historike e kulturore. Martesa me vajza të reja, në atë periudhë, ka qenë traditë e natyrshme, kështu që askush nuk ka shikuar në të, madje as edhe armiqtë më të mëdhenj të Pejgamberit, s.a.v.s.

Dihet që armiqtë e Pejgamberit, a.s., nga rrethi i idhujtarëve arab, kanë shpifur lloj lloj akuzash ndaj tij. Ata shfrytëzuan çdo shans të mundshëm që ta sulmojnë dhe ta shpifin atë, s.a.v.s. Literatura biografike është e mbushur me një numër akuzash të cilat, në adresë të Pejgamberit, a.s., i shpikën armiqtë arab dhe të tjerë. Megjithëkëtë, askund nuk shënohet që dikush në atë periudhë ta ketë akuzuar për shkak të martesës me Aishen, r.a. Për atë kohë, kjo ka qenë praktikë krejtësisht e natyrshme. Ky është një fakt shumë i rëndësishëm, të cilin duhet pasur parasysh kur të flitet për martesën e të Dërguarit, s.a.v.s., me hazreti Aishen. Pra, duhet të merret parasysh konteksti historik dhe kulturor në të kuptuarit e kësaj ngjarjeje nga jeta e të Dërguarit të Allahut, s.a.v.s., e që nga pikëvështrimi i ditëve të sodit mund të duket e gabueshme dhe qëllimisht e keqinterpretuar, për fat të keq.

E dyta: Duhet theksuar që Aishja, r.a., edhe pse ishte e re në kohën e martesës, ka qenë në moshën madhore sheriatike. Arsyeja pse Aishja, r.a, nuk shkoi menjëherë në shtëpinë e të Dërguarit, s.a.v.s., qëndron në atë se, sipas dispozitave të sheriatit, nuk është e lejuar jetesa bashkëshortore me një grua e cila nuk ka arritur në moshën madhore (bylykun), domethënë pa filluar procesi menstrual. Sipas dispozitave të sheriatit mashkulli arrin në moshën madhore me polucionin e parë, ndërsa mosha madhore e femrës arrihet me menstruacionin e parë. Kështu që, Aishja, r.a., me hyrjen e saj në jetën bashkëshortore me të Dërguarin e Allahut, s.a.v.s., ka qenë në moshën madhore në pikëpamje sheriatike.

E treta: Martesa e Pejgamberit, a.s., me hazreti Aishen, r.a., si një vajzë e re, ndër të tjerash, ka pasur për qëllim që ajo ta kalojë periudhën e saj rinore pranë Pejgamberit, a.s., në mënyrë që gjatë kësaj kohe të edukohet dhe të arsimohet nën vigjilencën personale të Pejgamberit, a.s., ashtu që të bëhet një mësuese dhe edukatore, e cila më vonë, thuajse gjysmë shekulli, do t’i mësojë dhe edukojë gjenerata të shumta. Në literaturën relative historike shënohet se i Dërguari, s.a.v.s, ndërroi jetë në vitin e 11 sipas Hixhretit, ndërsa Aishja, r.a., vdiq në vitin 57 sipas Hixhretit. Pra, ajo jetoi gati edhe gjysmë shekulli pas Pejgamberit, a.s., dhe gjatë gjithë kësaj kohe ajo ishte aktive në funksion të edukimit të gjeneratave të reja, gjenerata që përhapën misionin islam. Biografi dhe historiani i shquar Ibn Haxher El-Askalani, në veprën e tij kapitale Takribu-t-Tehdhib, kur flet për biografinë e Aishes, r.a., thotë që “ajo ka qenë gruaja më e udhëzuar në fushën e fik’hut – njohjes së dispozitave sheriatike, dhe përgjithësisht, në sferën e të kuptuarit të fesë.” Ky fakt është shumë i rëndësishëm nëse dëshirohet vërtetë të kuptohet fakti se pse i Dërguari, s.a.v.s., e martoi Aishen, r.a., në moshë aq të re.

Njëri nga qëllimet esenciale të martesës së Pejgamberit, a.s., me më shumë gra ka qenë edhe sigurimi i mësueseve kualitative, që pastaj muslimaneve t’ua mësojnë rregullat e islamit. Shoqëria islame ishte në zhvillim e sipër dhe gratë e Pejgamberit, a.s, kishin një rol shumë të rëndësishëm në planin e arsimimit të femrës muslimane. Pejgamberit, a.s., i nevojiteshin gra të cilat suksesshëm do ta përhapnin midis grave të tjera rrethin e thirrjes dhe mësimit të dispozitave islame, sidomos kur shpesh bëhej fjalë për dispozitat të cilat kanë të bëjnë ekskluzivisht për çështjet e grave, e që mashkulli ndjehet i turpëruar kur atyre u flitet për to. Dihet që kultura islame e jetesës familjare dhe bashkëshortore përfshin një numër të dispozitave sheriatike, siç janë: marrëdhëniet intime midis bashkëshortëve, dispozitat mbi menstruacionin (hajzin) dhe lehoninë (periudhën e pastrimit pas lindjes – Nifasin), larja e bashkëshortëve pas aktit intim, dispozitat mbi pastrimin e gruas, etj.

Dihet, gjithashtu, që i Dërguari i Allahut, s.a.v.s, ishte një person i karakterizuar me një turp shumë të theksuar. Në vepra të haditheve shënohet se “turpi i Dërguarit, s.a.v.s, ishte shumë më i madh, sesa turpi i vashave në dhomat e tyre (të nusërisë)”

Prandaj, kuptohet që ai nuk mundte drejtpërdrejtë të përgjigjej në të gjitha pyetjet që ia parashtronin gratë e tjera në lidhje me marrëdhëniet martesore dhe intime të bashkëshortëve. Ndonjëherë përgjigjet e tij ishin të natyrës metaforike, ndërsa shpesh ndodhte që gratë e tij, në mënyrë të drejtpërdrejtë, t’ua përcjellin grave të tjera dispozitat e sheriatit që kishin të bënin më jetën familjare dhe bashkëshortore. Literatura klasike islame është e mjaftueshme me transmetime të tilla të cilat bëjnë fjalë për këtë. Kështu, p.sh., Buhariu dhe Muslimi, në Sahihët e tyre, shënojnë nga Aishja, r.a., rastin e një gruaje nga ensaret e cila e pyeti Pejgamberin, a.s., për larjen pas menstruacionit. Duke e udhëzuar se si të veprojë, ai i tha: “Merr një copë myshku dhe fshiju më të.” Ajo e pyeti: ‘Si do të fshihem me të?’ Ai iu përgjigj: ‘Fshiju!’ Ajo përsëri e pyeti: ‘Po si do të fshihem me të?’Ai ia ktheu: ‘I madhëruar qoftë Allahu, fshiju me të.’” Aishja vazhdon dhe thotë: “Unë e tërhoqa kah vetja atë dhe i thash: ‘Fshiju ashtu që t’i largosh gjurmët e gjakut’”.

Literatura e hadithit është plot më kësi shembuj, ku gratë e Pejgamberit, a.s., paraqiten si edukatore dhe mësuese të gjeneratave të mëvonshme islame. Sidomos kjo vjen në shprehje kur është në pyetje gruaja e Pejgamberit, a.s., hazreti Aishja, r.a., me të cilën ai u martua gjersa ajo ishte shumë e re. Duke iu falënderuar këtij fakti, ajo u edukua nën vigjilencën e Pejgamberit, a.s., dhe dispozitat e fesë i mësoi direkt prej tij. Ajo pas vdekjes së Pejgamberit, a.s, jetoi, thuajse, gjysmë shekulli, duke i mësuar, gjatë gjithë kësaj kohe, gjeneratat e reja me dispozitat e islamit.

selam alejkum lexim te kendshem