Gjirokstra

Gjirokastra
është qytet në Shqipërinë jugore dhe shtrihet
në shpatin e Malit të Gjerë. Nga faqja e këtij mali
ajo zbret deri në buzën e lumit Drino, i cili krijon një
luginë shumë të bukur ne anën lindore të saj.
Pa dyshim që Gjirokastra është një nga qytetet
më të bukura të Shqipërisë për vlerat e
saj arqitektonike dhe historike. Qyteti dominohet nga një
kështjelle e mrekullueshme, dëshmitare e kohrave të
ndryshme.Gjirokastra është qytet në Shqipërinë
jugore dhe shtrihet në shpatin e Malit të Gjerë. Nga
faqja e këtij mali ajo zbret deri në buzën e lumit
Drino, i cili krijon një luginë shumë të bukur ne
anën lindore të saj. Pa dyshim që Gjirokastra
është një nga qytetet më të bukura të
Shqipërisë për vlerat e saj arqitektonike dhe historike.
Qyteti dominohet nga një kështjelle e mrekullueshme,
dëshmitare e kohrave të ndryshme.

Histori
Për
herë të parë emri i Gjirokastrës përmendet
në shekullin XIII. Fillimet e qytetit mendohet të jene
në shekullit e XVII siç tregojnë edhe themelet e
kështjellës së këtij qyteti. Kështjella e
Gjitokastrës mendohet të jete filluar nga Prijesi Shqiptar
Gjin Bue Shpata, i cili i dha dhe emrin qytetit. Zgjerimet e
keshtjelles janë bere nga Ali Pashe Tepelena, dhe nga Qeveria e
Zogut, e cila me pas e konvertoi pjesen veriore te kalase ne burg. Ky
burg majti te burgosurit politike ne kohen e komunizmit dhe sot i
është bashkangjitur pjeses muzeale te kalase. Kalaja e
Gjirokastres si shume pjese te tjera te trashegimise Shqiptare
është ne rrezik imediat. Kalaja është e ndertuar
mbi shkemb, dhe rreth tij ka pas peme te shumta, te cilat ndalonin
erozionin dhe rreshkitjet e tokes. Prerjet e pemeve dekaden e fundit ka
shkaktuar rreshkitje te medha dhe ka zbuluar komplet themelet e kalase.
Muret lindore te kalase kane carjet me te thella dhe qe kerkojne
nderhyrje te menjehershme. Pa kete nderhyrje kjo pasuri e trashegimise
Shqiptare rrezikon te humbase. Gjirokastra është shpallur
qytet-muze në vitin 1963 dhe në vitin 2005 është
shpallur pasuri botërore nga UNESKO.
Në nëntor
të vitit 1670, udhëtari turk, Evlija Çelebi, pas
një udhëtimi nëpër Kosovë në dhjetor
të vitit 1660, dhe një udhëtimi në
Shqipërinë e Veriut dhe në Malin e Zi në shkurt
të vitit 1662, filloi udhëtimin e tij të tretë dhe
më të gjatë në trevat shqiptare. Kësaj radhe
ai hyri në Shqipëri nga jugu. Pas një qendrimi të
shkurtër në Delvinë, Zhulat dhe Kardhiq, ai erdhi
në qytetin e Gjirokastrës, turqisht Ergiri, ku u habit
shumë nga zakonet e gjirokastritëve.
Më 16 tetor 1908
në Gjrokastër lind Enver Hoxha figurë e
rëndësishme në historin e Repulikës së
Shqipërisë.
Ne Gjirokaster ka lindur ne vitin 1936 dhe
shkrimtari i madh Ismail Kadare, i cili ka kushtuar asaj nje nga librat
e tij me te hershem dhe pa dyshim me te bukur "Kronike ne gur"

Kultura
Ne
Gjirokaster mund te vititoni Muzeun Kombetar te Armeve, Muzeun
Etnografik e nje sere muzeumesh. Gjirokastra është qyteti i
festivale folklorike kombetare prej vitit 1968. Në
kështjellë mblidhen çdo katër vjet grupe
shqiptare popullore nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi,
Italia dhe treva ku flitet shqip.