Si mendojnë femrat e si meshkujt?

nga engjell a djall Tue 26 Oct 2010 - 20:57

Rezonanca magnetike regjistronte se për zgjidhjen e ushtrimit të njëjtë mental, meshkujt përdorin një zonë të vogël në hemisferën e majtë (që ka për detyrë t'i kontrollojë aktivitetet gjuhësore), përderisa femrat i përdorin të dyja pjesët e njëjta në të dyja hemisferat.

Fotografitë e pazakonshme të neuroneve në aksion tregojnë se meshkujt dhe femrat e përdorin ndryshe trurin për të bëre gjëra të njëtja. Kush e përdor më mirë?

Femrat vozisin ashtu kështu, nuk janë të shkathtë kur para vetes e kanë hartën gjeografike dhe janë llafazane të papërmërsueshme. Por intuita e tzre është gati çothuajse e pagabueshme. Sa i përket mashkullit, atyre u shkon për dore vozitja e automobilit dhe gjithnden shumë më mirë kur e kanë hartën e rrugëve para vetes, por që në disa situata të caktuara jetësore janë panevoj agresivë de të ngathtë. A janë ata stereotipe të vjetra dhe të harxhuara? Jo, veqanërisht kur merren parasysh teknikat ereja për vështrimin e trurit, me qëllim të zbulimit të karakteristikave të llojllojshme mes trurit të mashkullit dhe të femrës.
Kur mendojnë, e zgjidhin ndonjë problem apo kur ndjejnë emocione, femra dhe mashkulli e përdorin trurin në mënyra të ndryshme. Shkaqet janë të shuma.
hormonet seksuale ndikojnë edhe në trurin e njeriut, dhe si rezultat i saj vjenë deri te sjelljet e ndryshme. Te mijtë laboratorik, me dhenjen e hormoneve është aritur të shkaktohen sjelljet femrore apo mashkullore. Përveq kësaj ndikojnë edhe shumë mekanizma biologjikë, gjenetik dhe kulturor që te femra dhe te mashkulli të aktivohen pjesë të caktuara të trurit. Pikërisht këto mekanizma deri sot të pasqaruara sa duhet hulumtohen nga neurologët.
Zbulimet
Hulumtuesit nga univerziteti "Jejl" i dhanë detyrë vetes për ta sqarojnë disleksinë (çrregullimin në të folur), përmes testeve te personat e rritur. Duhej që vullnetarët t'i zgjedhin disa teste linguistike, përderisa rezonanca magnetike (Rm-aparaturë që mundëson të shihen pjesët e trurit që janë të aktivizuar) tregonte në monitor pjesët e aktivizuara të trurit. Rezultati ishte i papritur: Rm-ja regjistronte se për zgjidhjen e ushtrimit të njëjtë mental, meshkujt përdorin një zonë të vogël në hemisferën e majtë (që ka për detyrë t'i kontrollojë aktivitetet gjuhësore), përderisa femrat i përdorin të dyja pjesët e njëjta në të dyja hemisferat. Ky zbulim e vërtetoi hipotezën e cila kurr nuk ishte dëshmuar, e ajo është se femra, duke i përdorur të dyja hemisferat e trurit kanë më shumë shkëmbime të informatave mes anës së djathtë dhe të majtë të trurit.
Për dallim prej tyre, meshkujt e përdorin trurin në mënyrë të veqantë. Kjo e sqaron edhe faktin se femrat flasin shumë më rrjedhshëm se meshkujt. Kjo e sqaron ndoshta edhe intuitën, shqisë kjo e gjashtë që femrës i mundëson diçka më tepër. Për këtë dhe me siguri femrat më lehtë shërrohen nga tronditjet e njërës nga heisferat e trurit, ngase e kompenzojnë me tjetrën. Hulumtimet e sistemit nervor kanë treguar se meshkujt janë më të gatshëm për aksion dhe janë më agresiv, përderisa femrat më shumë anojnë që t'i shprehin ndjenjat me shikime dhe fjalë, gjë e cila mund të ketë për bazë mekanizmat biologjikë.
Ne teste të numërta meshkujt janë treguar më të aftë dhe më të sigurt se femrat te rati i orientimit në hartë gjeografike. Po ashtu janë më të mirë edhe në goditjen e cakut me shigjetë si dhe në aktivitetet tjera që kërkojnë përdorimin e aftësive motorike, si p.sh vozitja e automobilit.
Hulumtimet e fundit e Institutit për higjienë mentale në Vashington janë të tipit psikologjiko - psikiatrik. Si duket truri i femrës është më i ndjeshëm në pikëllim se i mashkullit. Të eksponuara ngacmimeve të njëjta që kanë sugjeruar vuajtjet dhe melankolinë, pjesët e trurit që janë të aktivuar te femrat kanë qenë tetë herë më të mëdha se ato te meshkujt. Kështu nuk është rastësi që femrat më shumë i goditë depresioni se meshkujt.

Rroli i rrethit

A janë dallimet në trurin e mashkullit dhe femrës shkak apo pasojë e sjelljeve të rrënjëzuara me shekuj? Aktivitetet në të cilat meshkujt janë më të shkathtë dhe ato ku femrat kanë rezultate më të mira, duken sikur të përshtatura në mënyrë perfekte me atë që gjatë evolucionit është kërkuar nga gjinitë me presionin e seleksionimit natyror. Të marrurit në shenjë, shtierja me shigjetë, orientimi në pyll, menifestimi i agresivitetit, parashikimi i reaksioneve të kundeshtarit kanë garantuar mbijetesë për mashkullin me të fortë. Femrat, duke mbetur në shtëpi me fëmijët, kanë zhvilluar aftësitë që janë të duhura në shoqëri: mbajtja mend, intuita, komunikimi dhe të shprehurit e emocioneve.

Ambienti i jashtëm në mënyra të llojllojshme ka kryer presion në trurin e të dy gjinive, duke i potencuar disa aftësi më shumë se të tjerat.
Një nga zbulimet e viteve të fundit është plasticiteti i trurit të njeriut. Ambienti ndikon në strukturën e trurit aq sa mund ta ndryshoj atë. Truri nuk është i pandryshueshëm. Përkundrazi, ai vazhdimisht zhvillohet. Është vërejtur se edhe ato fusha ku është besuar që janë të dedikuara për zhvillimin e funksioneve të caktuara, të themi nëpër të cilën kalojnë informatat vizuele mund të ndryshojnë. P.Sh. tetë verbërit, fushat që do të duhej të ishin të fjetura, aktivizohen për të zhvilluar tjera funksione.

Ajo dhe ai në ëndërr

Në qendrën për gjumë, në spitalin "San Rafaele" në Milano, një grup i vullnetarëve, meshkuj dhe femra me muaj flejnë "nën mbikqyrje": e elektroencefalogramet i masit aktivitetet e trurit në gjumë ndërsa mjekët i kontrollojnë rezultatet. Përfundimi është: Femrat më shumë vuajnnga pagjumësitë dhe zgjohen mëherët. Përkundër tzre meshkujt më shumë rrotullohen në gjumë. Është e mundshme që për shkak të ndrzshimeve hormonale, femrat kanë gjumë jostabil, të ndërprerë me zgjime të shkurta. Një gjë është e sigurt: në shtatzani numri i zgjimeve ritet e faza e gjumit shkurtohet. Analiza e njëjtë ka hedhur në dritëedhe ndryshimet tjera. Femrat në masë më të madhe janë të goditura nga "sindromi i këmbëve të lodhura", ndjenja e palakmueshme në kryqe dhe po ashtu ato flasin më shumë në gjumë. Në anën tjetër të shtratit, meshkujt janë të heshtur po kanë më paë qëtësi se femrat. Ata shpesh vuajn nga somnabulizmi (jermia) dhe ankthi i natës. Shkaktarët deri tash nuk janë të njohur mirë. Me siguri që viteve të ardhme biologjia molekulare do t'i zbuloj shkaktarët e këtyre